بسمه تعالی
تو مو می بینی و ما پیچش مو تو ابرو ما اشارتهای ابرو
۱- مقدمه
اگر بطور مثال زلزله ای باعث سقوط لوستر سقفی و شکستن لیوانی روی زمین شود ، لیوان معلول و لوستر علت و زلزله علت العلل می باشد.
قرآن مجید توسط آیات بسیاری در قرآن مجید انسانها را هدایت می فرماید از جمله آیات ذیل :
۱- آیه مبارک ” ان الله لایغیر ما به قوم حتی یغیروا ما بانفسهم” می فرماید جوامع با تغییرباطن نفوس ، مستعد نزول رحمت یا نقمت می شوند . پس نزول رحمت در دست خود جوامع است که باید اعمال خود را در جهت رضایت خداوند متعال که براساس فرمول های عدالت تدوین شده ، اصلاح نمایند.
۲- در آیات مبارک ۶ تا ۱۴ سوره فجر” الم تر کیف فعل ربک بعاد ….” نیز قرآن مجید اقوام عاد و ثمود و فرعون را مثال می زند که طغیان کرده و در فساد زیاده روی نمودند و لذا تازیانه های عذاب الهی بر ایشان نازل گردید.
۳- در آیه مبارک ” لان شکرتم لازیدنکم و لان کفرتم ان عذابی لشدید ” اگر شکر (نعمتهای الهی ) را نمودید ، خداوند بیشتر به شما خواهد داد و اگر کفران و ناسپاسی نمودید بدرستی که عذاب خداوند شدید خواهد بود.
حال با استناد به آیات فوق درمی یابیم علت العلل نزول نعمت ها ، شکر عملی نعمت های الهی و و نزول نقمت ها ، کفران نعمت ها توسط مردمان است و مجلسیان و دولتمردان و صاحبان قدرت سیاسی با تدوین قوانین و پیاده سازی برنامه ها و اهداف و استراتژی هایی که مطلوب و در جهت شکر نعمتهای الهی و کسب رضایت خداوند متعال باشد می توانند در هدایت جوامع بسوی لیاقت نزول نعمتها و یا برعکس بسوی لیاقت نزول نقمتها موثر باشند ؛ به طور مثال اگر نمایندگان مجلس تصویب نمایند که کمیته امداد و بهزیستی منحل شوند این یک اقدام علت العللی منفی است و مسلماً عواقب نکتب باری برای کشور خواهد داشت و بالعکس توسعه اینگونه مراکز خیرخواهانه علت العللی مثبت و باعث نزول خیر و برکت الهی که برخاسته از دعای خیر محرومان است ، برای کل جامعه خواهد شد . متاسفانه نگرش اکثر مسئولین ارشد نظام ها و کشورها روی علت هاست نظیر فقر ، بیکاری و فساد و…و از نظام علت العللی غافلند. علت العللی که برخاسته از شکر و یا کفران نعمتهای الهیست نظیر :
توجه به نیازهای محرومان ،
رعایت احترام پدر و مادر و کسب دعای خیر ایشان (داستان گاو بنی اسرائیل) ،
رعایت احترام به کتابهای آسمانی از جمله قرآن مجید و ( با احترام به وجود ظاهری و عمل به دستورات آن ) و نه اینگونه فعلی که متاسفانه به جای انسان های قرآنی، استراتژی کشور تولید قرآن های انسانی یعنی انسانهایی که فقط حافظ ظاهر قرآنند ، آن هم در مقیاس اندک ، شده است البته ترویج حفظ قرآن مجید خوب است اما در این هجمۀ عظیم دشمن به اعتقادات جوانان و فرهنگ کشور ، کافی و موثر و بهترین راهکار نیست بلکه کنار آن و با شدت بیشتر باید بر روی آموزش معارف گلچین شدۀ قرآن همراه با متن آنها اقدام شود ،
رعایت احترام به مرقدهای شریف و عمل به دستورات و فرمایشات پیامبران الهی و ائمه معصومین و کسب دعای خیر ایشان (با احترام به وجود ظاهری و عمل و ترویج احادیث و فرمایشات ایشان)
و بطور مثال عید نیمه شعبان محدود شده به تبریک های ریاکارانه و نمایشی و نمایش گل و بلبل درصدا و سیما و بعضا چند سخنرانی پراکنده و از اقدامات بنیادی و سیستمیک و برنامه ریزی شده معرفتی خبری نیست در صورتی که صدا و سیما طبق گفتۀ مرحوم آقای خمینی یک دانشگاه است پس آیا دانشگاه ها همینطور هدایت می شوند.
زمانی پیامبر عظیم الشان از نبردی که اصحاب زخم های بسیاری برداشته بودند برمی گشتند به ایشان بروید فرمودند آماده شوید برای جهاد اکبر و چون از آن سوال شد در پاسخ فرمودند جهاد با نفس . پس در این برهه کافی نیست که مسئولین کشورخوب باشند بلکه باید عالی باشند و عالی عمل کنند زیرا خط مقدم نبرد به عقبه رسیده است .
یک مثال عملی نتیجه بخش در مبحث علت العللی، تجربۀ شرکت کابل خودرو سبزوار متعلق به شرکت ایران خودرو است که در سال ۱۳۷۷ این شرکت در حال ورشکستگی و فروش آن به حدود ۶۰ میلیون تومان بودند و در مدت کوتاهی چندین مدیرعامل تعویض شده بود تا اینکه یکی از دوستانم به نام دکترمحمد تولیت ( دکترای مدیریت ) مدیر عامل شد و من هم در سمت معاونت به اتفاق به سبزوار رفتیم . با پیاده سازی یکسری اقدامات مدیریتی مخصوصاً کایزن هم در سطح مدیرعامل و هم درسطح معاونت تدارکات در سال ۷۸ سود خالص شرکت حدود ۹۰۰ میلیون تومان شد که البته علت ظاهری ، افزایش کیفیت و کمیت تولید و توسعه مشتریان بود، اما علت العلل اصلی ، دعای محرومین و گسترۀ عدالت میان پرسنل شرکت بود . یکی از اقدامات تاسیس کمیته حمایت از محرومین بود و به صورت Out source قطعات و اقدامات ساده شرکت نظیر پلیسه گیری، بستن پیچ و مهره و … به خانواده های محروم زیرپوشش داده می شد که هم درآمد داشته باشند و هم عزتشان به جا باشد و یا غذاهایی که در رستوران شرکت دور ریخته می شد ظروفی خریداری شد بر روی ان نوشته شد ظرف ذخیره آخرت که در ابتدای سرو غذا آنچه مازاد بود درون آن ریخته می شد و گاهی تا ده ها ظرف یکبار مصرف از آنها تهیه و به منازل محرومان انتقال داده می شد که می تواند در مهمانسرای آستان قدس نیز بروشی لحاظ شود.
عدالت در برخورد با پرسنل در تشویق ها وتنبیهات و اختصاص مبالغ ماهانه از حقوق پرسنل جهت کمک به محرومین و اجارۀ محلی برای درمان رایگان محرومین شهر در فلکه اسرار سبزوار از محل کمک پرسنل نیز از اقدامات علت العللی مثبت بود که همگی در راستای کسب رضایت الهی وموجب موفقیت شرکت بود.
ذره ای شک ندارم که دلیل تمامی نکبتهایی که مردم عراق ، سوریه و یا هر کشوری به آن گرفتار می شوند دلیل علت العللی دارد که متاسفانه هم دولت مردان ایران و هم آن کشورها از آن غافل بوده و به این دیدگاه جهل مرکب دارند و بایستی موارد عدم شکر و کفران نعمتهای خداوند شناسایی شده و رفع شوند ولی متاسفانه توجهات فقط بر روی علت ها متمرکز شده و از علت العلل ها غافلند و حتی دنبال شناسایی آنها نیز نیستند دیگر رفع آن جای خود دارد.آیات فوق را بارها خوانده و می خوانیم اما راجع به آنها تعقل نمی کنیم.
۲- تکنیک پنجره جوهری(از مقالات سایت درخت سعادت )
از مهمترین رموز موفقیت مدیران ، استفاده از ایده ها و افکار و طرح های کارشناسان و پرسنل مجموعۀ خود می باشد و پیاده سازی تکنیک های پنجرۀ جوهری و توفان فکری فضایی را می سازد که پرسنل براحتی پیشنهادات سازندۀ خود را ارائه نمایند.
شرح تکنیک پنجرۀ جوهری:
دو نفر به نام های جوزف لفت و هری اینگهام ابداع کننده تکنیک پنجره جوهری می باشند. براساس این طرح مربعی با چهار خانه طراحی که به ترتیب عمومی، خصوصی ، کور و ناشناخته نام گذاری می شود که عمومی یعنی اطلاعاتی که هم خود فردی می داند و هم بقیه و خصوصی یعنی فقط خود فرد یا مدیر می داند. کور یعنی بقیه می دانند و او نمی داند و ناشناخته یعنی نه او می داند و نه بقیه. بر اساس این تکنیک مدیر و انسانی موفق است که بخش عمومی خود را گسترش دهد یعنی ابتدا اهداف اقدامات خود را برای دیگران شفاف سازی نماید و ثانیا فیدبک و انعکاس اقدامات خود و پیشنهادات دیگران را نیز کسب و جمع آوری نماید.بطور مثال یکی از پرسنل کابل خودرو پیشنهاد کرد شش ماه انتقال پرسنل به کارخانه با خودشان باشد و در عوض با هزینه روزانۀ حمل که ۵۰۰ تومان بود و جمعا ۹۰ هزار تومان می شد دوچرخه دنده ای برای پرسنل خریداری وبه ایشان داده شود ، که اقدام شد اما اگر مدیرعامل قبلا پنجره جوهری را باز و اطلاع رسانی نکرده بود ، حذف ناگهانی سرویس حمل پرسنل ، منجر به حرج و مرج و بروز مشکلات در میان پرسنل شرکت می شد.
این متد در زندگی زناشویی، و تعامل با همکاران هم رده و مافوق و مادون و مشتریان و… نیز بسیار سودمند و کاراست. مثلا چه بسا خانم با زحمت زیاد غذای لذیذی درست می کند اما چون آقا آن را دوست ندارد از زحماتش قدردانی نمی شود که لازم بود که همسر غذای مورد علاقه شوهر را پرسیده و بخش کور را به عمومی انتقال می داد و از طرفی علایق و حساسیت های خود را نیز به شوهر اطلاع رسانی نماید تا با رعایت آنها توسط شوهردر یک تعامل سازنده ، زندگی شیرین و پایداری داشته باشند.
در هر مجموعۀ فرهنگی و یا اقتصادی ، می توان از متود طوفان فکری بصورت هدایت شونده استفاده شود . یکی از روش های آن روش ۵-۳-۶ است که مثلا ۶ نفر هر یک ۳ نظر در مورد سوژه خاصی می دهند( جمعا ۱۸ نظر) و سپس مجددا فقط در خصوص نظرهای داده شده بقیۀ اعضا هر یک یک نظر دیگر می دهند که در مجموع ۱۰۸ نظر خواهیم داشت حال اگر تعداد افراد بیشتر باشد مثلا ۱۰ نفر باشد ۳۰۰ نظر بدست خواهد آمد که مسلما در ارایۀ راهکار جهت رفع معضلات و توسعه و پیشرفت امور بسیار کمک کننده خواهد بود.
۳- اصلاح دیدگاهها و اهداف استراتژیک در مورد حوزه اماکن متبرکه :
متاسفانه باوری غلط در دهن برخی خدام اماکن متبرکه شکل گرفته به این نحو که تصور می کنند چون توفیق خدمت در آستان اماکن متبرکه یافته اند ، این توفیق خاصه از جانب حضرات معصومین بوده و دیگر ایشان در جای جای بهشت جای خواهند داشت در صورتی که فرق است میان خادم اماکن متبرکه و خادم حضرتات معصومین .می دانیم آهن ربا فقط آهن را جذب می کند زیرا صفات آهن با آهن ربا هم سنخ است پس یک خادم واقعی اماکن متبرکه نیز بایستی صفاتش با صفات مولایش هم سنخ باشد و این تنها در پرتو رعایت تقوای الهی بدست می آید. زینت بارگاه منور رضوی ، مرقد مطهر معصومه قم ، کاظمین شریف و …..به گنبد و ایوان های طلا و سقف های آینه کاری نیست. بلکه به خادمانی است که صفاتشان در پرتو رعایت تقوا همسنخ مولایشان شده و با عنایت وی ، با معرفت و عشق و تواضع و در نهایت ادب و احترام و بدون هیچگونه توقع و کاملا قربه الی الله به زائرین حضراتش خدمت می کنند بطوری که از شدت برخورد زیبای ایشان اشک شوق از چشمان زائرین جاری می گردد.که بی شک رضایت و خوشنودی زائرین ، رضایت و خوشنودی ائمه معصومین علیهم السلام را در پی خواهد داشت. و وای به حال خادم اگر رفتارش مطلوب آن امام و هم سنخ با منش ایشان نباشد که موجب دلسردی و بی اعتمادی و بی ایمانی زائرین به بارگاه های منور و پر عظمت خواهد شد” حسنات الابرار سیئات المقربین”. لذا موارد رفتار مودبانه و اخلاقیات مرتبا باید توسط مدیران این مراکز به پرسنل آموزش و تذکرداده شود تا در پرتو آموزش مستمر و رعایت تقوا توسط خدام عزیز ، به قول استاد اخلاق مرحوم حضرت آقای مولوی قندهاری رعایت تقوا منجر به معرفت الله و معرفت الامام و معرفت الرسول خواهد شد.
لذا با عنایت به لزوم رعایت ادب بر این بارگاه رضوی از سال ۸۴ تدوین مقالۀ درخت سعادت را شروع شد. در صنعت فرایندها زنجیره ای بوده و فرایندها قبل و بعد دارند لذا در خصوص ادب نیز بهمان روش اقدام شد.
بطور مثال در خصوص ارزیابی یک درخت میوه ، معمولا هنگام ارزیابی ، آخرین خروجی آن یعنی میوه بررسی می شود که چگونه میوه ای است اما اگر بخواهیم به آن میوه برسیم باید بسترهای میوه شناسایی شده و بعد از آخرین بستر کار را شروع نماییم. در خصوص مراحل سعادت نیز چنین عمل شد و ۱۲ مرحله برای آن با همفکری و جلسه با کارشناسان مختلف تعریف و شناسایی شد و در سال ۹۴ کامل شد که از بالا به پایین عبارتند از :
۱- سعادت ، که در بستر رضایت خداوند است ،
۲- رضایت خداوند ، که در بستر شکر نعمتهاست ،
۳-شکر، که در بستر ادب است
۴- ادب ، که در بستر تواضع است ،
۵- تواضع ، که در بستر عشق است ،
۶- عشق ، که در بستر معرفت است ،
۷- معرفت ، که در بستر عنایت است ،
۸-عنایت ، که در بستر توسل است ،
۹- توسل ، که در بسترسنخیت است ،
۱۰-سنخیت ، که در بستر تقواست ،
۱۱- تقوا ، که در بستر تذکر است ،
۱۲-تذکر که خود شامل ۱۲ بند می شود : قرآن ،دعا و ۱۰ فروع دین.
پس با این حساب ؛
دعا ، قرآن و نماز و… می خوانیم تا به یاد خداوند باشیم ؛ و یاد خداوند می باشیم تا تقوا را رعایت نماییم ، و تقوا را رعایت می نماییم تا سنخیت ( با صفات مطلوب حق) پیدا کنیم ؛ و سنخیت پیدا می کنیم تا توسلاتمان مقبول شود ؛ و توسل پیدا می کنیم تا مورد عنایت امام که باب الله است قرار گیریم ( فادخلوا البیوت من ابوابها) ؛ و عنایت امام را می طلبیم تا معرفت یابیم ؛ و معرفت می طلبیم تا عاشق حق شویم ؛ و عاشق می شویم تا تواضع یابیم ؛ و تواضع را می یابیم تا مودب شویم ؛ و مودب می شویم تا شکر عملی نعمتهای خداوند را آنطور که مطلوب اوست بجا آوریم؛ و شکر می کنیم تا رضایت حق کسب شود که رضایت او عین سعادت در دو جهان است. لذا اگر خدمات خدام عزیز به زائرین حضرت رضا علیه السلام و یا دیگر حرمهای شریف معصومین علیهم السلام با این بسترها در هم آمیزند تاثیر بسیار زیادی در روحیۀ زائرین گرامی خواهد داشت .
در اینجا دعوت می کنم مشروح مقاله درخت سعادت و مسابقۀ درخت سعادت و مقاله تکنیک های کسب آرامش و مقاله خلع ید و مقاله پنجره جوهری را نیز در سایت درخت سعادت مطالعه بفرمایید.
۴- اصلاح دیدگاه ها و اهداف استراتژیک در بنیادهای فرهنگی :
تاکنون معمولا مدیران این حوزه بیلان کار خود را در آمار قبولی در دانشگاه ها می دیدند و بنیادها را انتفاعی فرض کرده و بدنبال کسب درآمد بوده اند در صورتی که هدف اصلی بنیادهای فرهنگی توسعه و ارتقاع فرهنگ اسلامی در میان آحاد این کشور و مخصوصا جوانان می باشد و باز در میان جوانان مستعد ترین ایشان نوجوانان مقاطع دبستان می باشند زیرا منیت در بنیاد فکری ایشان هنوز کاملا شکل نگرفته لذا همچون ترکه های نازک گیاهان منعطف و قابلیت جذب و اصلاح بالایی برای آموزش دارند.
اما زمانی که بلوغ فکری جوان از راه رسید دیگر منیت ایشان شکل گرفته و براحتی پذیرای آموزش ها نخواهند بود. لذا بهترین سالهای کار ، مقاطع دبستان می باشد که پیشنهاد می کنم ضمن افزایش تعداد دبستانها ، بهترین و توانمندترین مدیران و مربیان همراه با مشاوران روانشناس مستقر در محل در این مقطع وارد و روی ساختار فکری آنان کار کنند .این کار یک اقدام استراتژیک مهم بلند مدت فرهنگی است که تضمین کننده بقای انقلاب و دیانت می باشد. مثال عملی آن را در مقالۀ مسابقۀ درخت سعادت می توانید مطالعه بفرمایید .
۵- اصلاح دیدگاه ها و اهداف استراتژیک روزنامه ها :
حدوداً دهه آخر عمر حضرت آیه الله مولوی قندهاری همراه با برخی دوستان اهل بیت از محضر این استاد اخلاق استفاده می کردیم. ( لطفا در مورد زندگینامه ایشان به مقاله حاج صادق آهنگران در بخش مقالات متفرقه سایت درخت سعادت مراجعه فرمایید).
روش ایشان در جلسات اینگونه بود که میزی گذاشته می شد و با حضور ایشان دستور می دادند که قرآنی را به مجلس وارد نماید و بر روی میز قرار دهند و هنگام ورود قرآن دستور می دادند که همگی به احترام قرآن بایستیم و در پایان نیز قبل از خاتمۀ جلسه ،دستور می دادند بپا بایستیم و قرآن از محل جلسه بخارج برده می شد و که این عمل ایشان آموزش تکریم و احترام به وجود ظاهری قرآن بود و اولین سخنرانی ایشان در سایت نیز در مورد احترام به قرآن مجید می باشد . از علت العلل های منفی که موجب نکبت و بدبختی انسان ها و جوامع می شود ، بی احترامی و توهین و عمل نکردن به دستورات قرآن می باشد .متاسفانه بسیاری از سردبیران روزنامه ها رعایت حرمت و قداست متن آیات قرآن را باور ندارند و استراتژی اصلی اغلب ایشان رقابت و افزایش تیراژ و نام آوری می باشد لذا می بینیم بعضا صفحاتی بنام حوادث دارند که مختص طرح حوادث مختلف است که فقط از حس کنجکاوی خوانندگان استفاده میکنند بدون اینکه تحلیل های روانشناسانه در علل بروز این حوادث و راهکارهایی برای عدم بروز مجدد آن ها به خوانندگان ارائه شود آقایان سردبیر روزنامه x و y تصور کنید اگرشمارۀ امروز روزنامۀ شما به دست مبارک امام زمان برسد حضرت چه خواهند گفت ؟
برخی موارد پیشنهادی:
۱- عدم درج متن آیات قرآن در روزنامه که چه بسا بعداً مورد بی احترامی قرار گیرد،
۲- درج تحلیل وقایع و حوادث و بزه ها و واکاوی علت ها و مخصوصاً علت العلل آنها و ارائه راهکارهای پیشگیرانه و درمانی،
۳- درج بخشی تحت نام معارف و هدایت ها و رهنمودهای قرآن مجید در بستر کار و زندگی ،
۴- درج بخشی تحت نام معارف و هدایت ها و سیرت ائمه معصومین در بسترکار و زندگی ،
۵- درج بخشی حاوی آموزش های بهداشتی و علوم پزشکی ،
۶- درج بخش آموزش مزیتها و نحوه اجرا و استانداردها و قوانین ورزشی به جای گزارش صرف ورزشی .
در خاتمه به استحضار می رساند همانطور که درمقاله حق الناس نوشته شده طبق باورهای دینی و اعتقادی به معاد، مسئولین و مدیران در این نظام و در همه نظام ها، اگر افرادی بد باشند اولین نفراتی خواهند بود که به جهنم داخل می شوند و اگر خیلی خوب هم باشند آخرین نفراتی خواهند بود که به بهشت وارد می شوند. چون تک تک آنانی که زیر دستشان بوده و با ایشان تعامل داشته اند در برزخ وی را به چالش می کشند و داستان واقعی دربان کشیک یکم حاج محسن زیارت نیا و داستان واقعی مرد روغن فروش که در بخش وقایع شگفت سایت آورده شده همه مواردی است که خواب را از چشمان معتقدان به معاد و مسئولیت پذیران دور خواهد نمود و ادعای عدم اطلاع مسئول از اقدامات زیردستان نزد خداوند جایگاهی نخواهد داشت زیرا انواع دوربین های پیشرفته و ماموران و بازرسان می توانند عملکرد زیردستان و کارگزاران مدیر را کنترل و به او گزارش نمایند .
فردی در نیمه شب قفلی را اره می کرد . شخصی از او سوال کرد چکار می کنی؟ او گفت ویالون می زنم و چون سوال کرد پس صدایش کو ؟ پاسخ داد فردا صدایش را می شنوی . حال متاسفانه دشمنان توسط شبکه های اجتماعی بیگانه در حال اره کردن قفل ها هستند و مسئولین غافل ؛ و اگر بیدار نشوند فرداها شاهد فرزندانی بدور از معارف دین و اخلاقیات خواهیم بود لذا گرچه کار بر روی فرهنگسازی مقاطع دبستان یک اقدام ضروری و استراتژیک بلند مدت می باشد اما تاسیس و راه اندازی یک شبکه اجتماعی جامع نظیر تلگرام یک اقدام استراتژیک کوتاه مدت شدیدا لازم است که اطلاعات کشور بومی شوند و به اسرائیل و امریکا منتقل نشود .
والسلام علی من التبع الهدی
یار مردان خدا باش که در کشتی نوح هست خاکی که به آبی بخورد طوفان را
حسن زاده