۵۲ -معجون بلادری

با عرض سلام

در سال ۱۳۶۹ مرحوم آقای شریعتی کرمانی داماد مرحوم حضرت علامه میرجهانی یک روز برای من مطلبی را از یک کتاب بزبان عربی ترجمه کردند که راوی مطلب شخصی را در اصفهان می بیند که پیرمردی را به دوش گرفته بود و زمانی که از او سوال می شود پیرمرد را کجا می بری  او می گوید این فرزند من است .راوی با تعجب می گوید موهای او سفید و بدنش افتاده شده در صورتی که موهای تو سیاه و بدنت قوی است .او پاسخ می دهد من معجون بلادری استفاده کرده ام. بعد مرحوم  شریعتی فرمود من هرچه گشتم تمام موارد معجون را پیدا نکردم که من پس از گرفتن فهرست و دستور تهیه پس از مدتی جستجو  توانستم کلیه عناصر معجون را پیدا  کرده و آن را تهیه و تقریبا مدت چهار ماه مصرف نمودم .یکی از خواص این معجون سیاه کردن موهای سفید است که من تعدادی را که به منشی دفتر مرحوم شریعتی دادم ، ایشان بعدا به من گفت موهای سینه ام که سفید بوده ، سیاه شده است.

فهرست داروها:

۱-هلیله سیاه        ۳۶ مثقال

۲-هلیله زرد           ۳۶ مثقال

۳-پوست امله        ۳۶ مثقال

۴-سیاه دانه          ۲۴ مثقال

۵-فلفل سیاه         ۱۲ مثقال

۶-دارفلفل             ۱۲ مثقال

۷-زنجفیل             ۱۲ مثقال

۸-اشق                ۱۲ مثقال

۹-فلفل مویه          ۱۲ مثقال

۱۰-کبابه چینی      ۱۰ مثقال

۱۱-بلادر               ۱۰ مثقال

۱۲-نارمشک           ۲ مثقال

۱۳-هل(قاقله)         ۲  مثقال

۱۴-مشک زمین       ۲  مثقال

۱۵-شکر سفید     ۳۰۰ مثقال

دستور تهیه :

۱– کلیه اقلام بایستی آسیاب شده و کاملا با هم مخلوط شوند  تا همگی کاملا یکنواخت و یکسان مخلوط شوند تا در هر جزء آن از همه اقلام موجود باشد ،

۲–سپس همگی در عسل کاملا مخلوط شوند زیرا در مجاورت هوا بعضا اکسیده شده و خواص آنها  تغییر یا کاهش می یابد ،

۳-بعد همگی به ۳۶ بخش تقسیم شده و هر روز یک عدد همراه یک لیوان شیر مصرف شود.

برخی منافع:  مقوی باہ، نافع ضعف عام، نافع امراض عصبانیہ وبلغمیہ مقوی ذهن و حافظہ، مقوی عام۔ 

توجه:

۱—پیشنهاد می شود این  معجون بعد از سن پنجاه استفاده شود و زودتر اگر مصرف شود چون خیلی قوی است ممکن است  برای جوانان ایجاد مشکل نماید،

۲—تعداد تقسیمات میتواند بسته به توان شخص بیشتر شود چنانکه من آن را حدود ۱۲۰ بخش کرده و حدود جهار ماه استفاده کردم.

البته حدود سه سال قبل مجددا آن را تهیه و مصرف کردم و ان شاءالله حدود سن هفتاد سالگی هم اگر عمری بود تصمیم دارم دوباره آن را تهیه و مصرف نمایم .

با آرزوی سلامت و شادابی شما

خواص:

۱-هلیله سیاه

درخت ارتفاع آن سه الی چهار متر کم و بیش است در اوایل بهار برگ می دهد برگ های آن بیضی کشیده نوک تیز این درخت پر شاخه برگ ها به رنگ سبز تیره دارای دم برگی که تا روی برگ صاف پشت برگ اندکی کرک دار خاکستری در اوایل اردیبهشت گل می کندگل های آن کوچک پنج پر نازک به رنگ صورتی مایل به سفید به صورت خوشه ای این گل ها تا اوایل خرداد پرشاخه ها دوام دارند بعد تبدیل به میوه می شوند میوه آن اندکی دراز و نوک تیز اول به رنگ سبز به مرور تبدیل به قرمز می گردد در آخر مرداد ماه به طور کامل می رسد تغییر رنگ می دهد همه قهوه ای سیر مایل به سیاه آن را در اوایل شهریور از درخت می چینند در آفتاب پهن می کنند تا خشک شود در اثر خشک شدن به طور کلی تغییر رنگ می دهد به رنگ سیاه تبدیل می گردد آماده برای بازار صادرات می شود بهترین نوع آن بی دانه سفت بدون پوسیدگی کوچک با رنگ سیاه می باشد این درخت بومی هندوستان است اما در بنگلادش و پاکستان هم وجود دارد

 هلیله سیاه طبیعت گرم و خشک دارد 

خواص درمانی و روش مصرف

• تقویت معده :  کوبیده سه گرم آن که خوب نرم شده باشد بلکه باید آن را مانند دانه گندم بلغور شود برای هرگونه ناراحتی معده به مدت سه روز صبح ناشتا یک قاشق مرباخوری آن را روی زبان ریخته روی آن مقداری آب گرم میل گردد
•  تقویت چشم : برای تقویت نور چشم آن را کوبیده به مدت سه الی چهار هفته هر صبح قبل از طلوع آفتاب ناشتا یک قاشق مربا خوری سر پر آن را در دهان ریخته بلافاصله روی آن آب میل کنید
• تقویت کبد : برای تقویت کبد یک قاشق سوپ خوری نرم شده آن را در یک پیاله کوچک ماست خوری حل کرده بعد از هر غذای ظهر و شب میل کنید مدت مصرف ده روز در صورت تمایل انجام پذیرد
•  جلوگیری از سفیدی مو : چنانچه دچار سفیدی مو در سر هستید می بایست به مدت یک سال الی یک و نیم سال هر شب نیم ساعت بعد از هر غذا یک قاشق کوبیده آن را در دهان بریزید بعد آب میل کنید به طور حتم جواب قطعی می باشد
•  یبوست : یبوست های مزمن دائم را می توانید با مصرف چهل شب بدون وقفه بر طرف کنید برای این منظور باید هلیله سیاه ریز و سفت را تمیز کرده دویست گرم آن را کوبیده بعد هر شب به مدت چهل شب پنج گرم آن را روی زبان بریزید بالای آن آب میل کنید اگر درست و بدون وقفه اجرا شود نتیجه حتمی خواهد بود
•  اسهال : برای بند آوردن اسهال  آن را کمی برشته کنید آنطور که سوخته شود سپس کوبیده یک قاشق سوپ خوری روی زبان ریخته روی آن آب گرم میل کنید
• بوی بد دهان : چنانچه بد بوئی دهان دارید و نتوانسته ایدآن را علاج کنید می توانید به طور دائم یک دانه کوچک هلیله در دهان بمکید به مدت یک هفته تکرار کنید.

۲-هلیله زرد

۱. طبع آن سرد و خشک است.

۲. مقوی حواس پنجگانه می‌باشد.

۳. برای درمان جذام مفید است.

۴. برای سُستی چشم و آبریزش آن به چشم بکشید.

۵. مسهل صفرا و بلغم: پوست آن را در آبغوره خیس کرده صاف کنید روزی ۲ قاشق میل شود.

۶. تقویت کننده معده با قند کوبیده صبح میل شود.

۷. مقوی اعصاب و تقویت حواس می‌باشد.

۸. دفع کننده اخلاط مضر و غلیظ می‌باشد.

۹. ضد نقرس و اسید اوریک می‌باشد.

۱۰. مفید برای ورم طحال است.

۱۱. برای پادرد و کمردرد خوب است.

۱۲. کسانی که تب دارند مصرف نکنند.

۱۳. برای زیاد شدن نور چشم و تقویت بینایی: صبر زرد، کندر، هلیله زرد و مسطکی از هر کدام ۱۰ گرم مخلوط کرده بعد از غذای ناهار و شام یک گرم میل شود.

۱۴. برای درمان چشم درد از داروی شماره ۱۳ استفاده کنید.

۱۵. برای تسکین درد بواسیر، هلیله زرد، سورنجان و صمغ زرد از هر کدام ۱۵ گرم آسیاب کرده سپس بعد از ناهار و شام یک گرم میل شود.

۱۶. برای درمان دل پیچه ۵ گرم هلیله زرد را در آب جوش خیس کرده صبح ناشتا به مدت ۲ روز میل شود.

۱۷. برای رفع ترشی معده بالای غذا کمی میل شود.

۱۸. هلیله زرد برای سردردهای ناشی از صفرا نیز مفید می‌باشد هر شب یک گرم میل شود.

۱۹. هر که بخواهد عقلش زیاد شود روزی یک دانه هلیله بخورد.

۲۰. حضرت علی(ع) فرموده‌اند: اگر مردم می‌دانستند که هلیله زرد را چه خاصیتی است هم‌وزن طلا آن را می‌خریدند.

۲۱. برای درمان درد آرنج، زانو و دردهای مفصلی هلیله زرد و صبر زرد و سورنجان از هر کدام ۱۰ گرم کوبیده با گلاب مخلوط کرده سپس آن خمیر را به اندازه حبه نخود کرده روزی ۳ عدد میل شود.

۳-پوست امله

از آمله با نام های آملج و آنوله که نام هندی آن است نیز یاد می شود. آمله میوه درختی است که این درخت در نواحی هندوستان می روید و به بزرگی درخت گردو بوده و برگ های سبز و ریز و انبوه دارد. میوه این درخت ترش مزه و بی ریشه و سنگین وزن و زرد رنگ و تازه باشد و اگر خشک است فاسد نشده باشد. طبیعت آن سرد و خشک است.داروئی است قابض و سرد مزاج و مقوی ذهن و مقوی قلب است و ابوعلی سینا آمله را یکی از داروهای خوب قلبی معرفی نموده است. به گزارش مجله پزشکی دکتر سلام، این دارو مقاومت بدن را در برابر ویروس ها و باکتری ها و سایر میکروب ها زیاد کرده و مردم قدیم میکروب را نمی شناختند اما روی تجربه این دارو را حافظ الاعضاء نامیده اند. استفراغ را قطع می کند و اشتها آور نیز هست و قطع کننده اسهال های گرم مزاج و کهنه و تقویت کننده چشم است و جهت تقویت چشم آمله را خوب میسایند و هم وزن آن شکر اضافه نموده و با مقداری روغن بادام شیرین مخلوط می نمایند که قدری چرب شود و صبح ناشتا مقدار بیست گرم از مخلوط حاصل را میل می کنند. اضافه بر آنکه ضعف چشم را برطرف میکند اگر شکم پیچش داشته باشد آنرا نیز مرتفع میسازد. برای مداوای اسهالهای کهنه، آمله را با گشنیز خشک بطور برابر مخلوط و پودر کرده و همراه با غذای نرمی میخورند. چنانچه روغن آمله را بر بن موها بمالند پیاز مو را بسیار قوی و تار مو را سالم و طویل می کند و از زود سفید شدن موها نیز جلوگیری می نماید و میتوان پودر آنرا با حنا مخلوط کرده و پس از خیسانیدن در حمام در موها بمالند. مردم قدیم در خون دماغ ها پودر آمله را در آب خنک ریخته و بر پیشانی ضماد مینومده و قدری نیز در جلو سر و صورت میریختند تا خون دماغ را بند آورد. افراد سرد مزاج می توانند آمله را با عسل یا با مصطلکی بخورند. مقدار خوراک آن در معاجبین طبق دستور ساختن معجون و به تنهایی حدود ۱۰ تا ۲۰ گرم است.

۴-سیاه دانه  

پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و سلم فرمود: هیچ  بیماری نیست مگر شفای آن در سیاه‌دانه است جز مرگ.

نام‌های دیگر سیاه‌دانه، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی است.

سیاه‌دانه طعمی تلخ دارد و به عنوان ادویه در مواد غذایی به خصوص ترشیجات استفاده می‌شود.

* این دانه بومی جنوب غربی آسیاست و از قدیم به عنوان ضد انگل، ضد باکتری و مسهل استفاده می‌کردند.

* مصرف سیاه‌دانه برای زنان شیرده مفید است زیرا باعث افزایش ترشح شیر می‌شود.

* تحقیقات نشان داده است مواد معدنی و ویتامین‌های موجود در سیاه‌دانه در درمان دیابت، سل،‌ بیماری‌های قلبی و عروقی، کم‌خونی و میگرن مفید است.

* اسیدهای چرب ضروری فراوان موجود در سیاه‌دانه آن را به نوعی مواد غذایی ضد سرطان تبدیل کرده که در حفظ سلامت پوست و مو نیز مفید است.

* سیاه‌دانه آهن و پتاسیم فراوانی دارد و علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، باعث رفع مسمومیت خونی و یبوست می‌شود.

* مصرف روغن سیاه‌دانه در برنامه غذایی در کاهش قند خون، تعادل فشارخون، بهبود آرتروز و التهاب لثه مۆثر است و کلیه و مجاری ادرار را تصفیه می‌کند.

* سیاه‌دانه دارای خواص بسیار زیادی از جمله در درمان سرطان‌ها، درمان زخم معده، نابودی سموم در کبد و نیز تنظیم سیستم گوارش بدن دارد.

* گفتنی است این گیاه حتی در حیوانات نیز باعث برطرف شدن برخی از بیماری‌ها می‌شود و حیوانات نیز آن را می‌شناسند و از آن استفاده می‌کنند.

* بررسی‌ها نشان می‌دهند یکی از اصلی‌ترین فایده‌های سیاه‌دانه در بهبود سیستم ایمنی بدن و تقویت آن است، به طوری که حتی در بیماران مبتلا به صرع نیز مصرف آن سبب کاهش حملات تشنج می‌شود.

* پزشکان هشدار می‌دهند تا افراد برای استفاده از عرقیات و دانه‌های گیاهی حتماً با پزشک مشورت نمایند و به خصوص اگر باردار هستند خودسرانه سیاه‌دانه نخورند.

تأثیر سیاه درمان زخم معده

در تحقیقاتی که اخیراً توسط یکی از پژوهشگران کشورمان انجام‌شده، اثر پیشگیری و درمانی گیاه سیاه‌دانه روی زخم معده ناشی از داروی ضد التهاب غیراستروئیدی ایندومتاسین به اثبات رسیده است. صغری پاسبان محقق جوان کشورمان، در تحقیقاتی که در قالب پایان‌نامه خود جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته فیزیولوژی پزشکی انجام داده، به نتایج جالبی در خصوص اثرات درمانی گیاه سیاه‌دانه روی بیماری زخم معده پی برده که به گفته او این اثرات عمدتا از طریق مهار لیپوپراکسیداسیون و نیز افزایش ترشح مخاط معده اعمال شده است.

پاسبان گفت: در تحقیقات انجام‌گرفته با عنوان بررسی اثر سیاه‌دانه روی زخم معده ناشی از ایندومتاسین در موش صحرایی، سیاه‌دانه در حدود ۸۰ درصد از ایجاد زخم معده پیشگیری و در حدود ۷۰ درصد اثر درمانی برای زخم معده از خود نشان داد و در این مطالعه اثر درمانی سیاه‌دانه در درمان و پیشگیری از زخم معده حتی از داروی معروف و پرمصرفی همچون رانیتیدین نیز بیشتر بود که این موضوع بسیار جالب توجه است.

وی ابراز کرد: داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی جزو پرمصرف‌ترین داروها در سطح جهان به شمار می‌آیند، اما به دلیل عوارض جانبی خطرناکی که روی دستگاه گوارش ایجاد می‌کنند مصرف آن‌ها نگرانی‌ها و محدودیت‌هایی را به همراه دارد، بطوریکه امروزه این مشکل به یکی از دغدغه‌های مهم علم پزشکی مبدل شده است. این محقق جوان ایرانی در ادامه به بیان خصوصیات و ویژگی‌های گیاه سیاه‌دانه پرداخت و متذکر شد: سیاه‌دانه یا در اصطلاح انگلیسی Black cumin در طب سنتی ایرانی مصارف متعددی داشته و در درمان بسیاری از امراض همچون سوءهاضمه، سر درد مزمن، اسهال، استفراغ، سرماخوردگی، از دست دادن اشتها، آسم، بیماری‌های قلبی، ضعف جسمانی، مشکلات گوارشی، دیابت، رماتیسم، جذام و بسیاری موارد دیگر تجویز و مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

نسخه‌های درمانی

۱ـ خوردن دانه‌ی سیاه‌دانه قاعده آور است، مسمومیت خون را درمان، بدن را تقویت، دل درد و یبوست را درمان، جنین را خارج و زنان وضع حمل کرده را تقویت می‌کند.

۲ـ برای درمان زهر رتیل، به مدت ۳ روز و هر روز ۳ مثقال از دانه‌ی آن را همراه با آب گرم میل کنید.

۳ـ برای درمان درد پشت سر، ۲۵ گرم از پودر دانه‌ی سیاه‌دانه را در ۱۰۰ گرم عسل مخلوط نموده و میل کنید.

۴ـ برای درمان زانودرد و سیاتیک، ۴۰ روز و هر روز نصف یک استکان آب جوشانده‌ی سیاه‌دانه را میل کنید.

۵ـ برای درمان هموروئید، خاکستر سیاه‌دانه و رب مورد را مخلوط نموده، میل کنید.

۶ـ برای درمان درد رحم و زایمان، پودر سیاه‌دانه را با عسل و روغن مخلوط نموده، میل کنید.

۷ـ سیاه‌دانه را بکوبید و بر زگیل ضماد کنید، پس از چند بار تکرار زگیل را از بین می‌برد.

۸ـ برای درمان آسم و سنگ کلیه، ۱۰ گرم سیاه‌دانه را با آب گرم و عسل مخلوط نموده، میل کنید.

۹ـ برای کشتن انگل‌های معده و روده، سیاه‌دانه را در سرکه دم کرده و میل نمایید.

۱۰ـ برای درمان جوش‌های جوانی، پودر سیاه‌دانه را در سرکه مخلوط کرده و شب‌ها بر محل ضماد کنید.

۱۱ـ برای درمان رماتیسم و فروکش نمودن جوش‌های زیرپوستی، پودر سیاه‌دانه را با روغن کنجد مخلوط کرده و ضماد کنید.

۱۲ـ برای جلوگیری از ریزش موها و رویاندن موهای ریخته شده، پودر سیاه‌دانه و حنا را در روغن سوسن مخلوط کرده و بر سر ضماد کنید.

۱۳ـ مالیدن جوهر سیاه‌دانه بر کمر سبب تمدد اعصاب شده و قدرت جنسی را افزایش می‌دهد.

۱۴ـ مالیدن جوهر سیاه‌دانه بر صورت باعث جوان شدن پوست صورت می‌شود.

۵-فلفل سیاه

بدون شک فلفل سیاه ادویه‌ی مورد علاقه‌ی همه نیست؛ اما افرادی از این ادویه استفاده می‌کنند و به آن علاقه دارند معتقدند که این ادویه بسیار مورد دلخواه است. باید بدانید که فلفل سیاه یکی از گیاهان دارویی و شفابخش آیورودا (سیستم پزشکی، مذهبی و فلسفی هند) می‌باشد. این ادویه به همراه فلفل قرمز و زنجبیل از ادویه‌های فوق‌العاده و درمانگر برای بهبود گوارش و تحریک متابولیسم بدن است.

«پی‌پرین» موجود در فلفل سیاه از این ادویه ماده‌ای تقویت‌کننده معده، محرک، تحریک‌کننده ترشح شیره‌ی معده، بهبوددهنده‌ی گوارش و همیار جذب مواد مغذی ساخته است. در واقع ترکیبات این فلفل باعث می‌شوند که بدن ما به بهترین و بیش‌ترین میزان خواص نهفته در مواد غذایی مصرف‌شده را جذب خود کند.

البته حواستان باشد اگر دچار مشکلاتی مثل زخم معده، ورم معده یا بواسیر هستید نباید از این ادویه استفاده کنید به خاطر اینکه باعث تحریک مخاط می‌شود.

فلفل سیاه و لاغری:

فلفل سیاه خاصیت تولید حرارت دارد و برای همین باعث افزایش دمای بدن می‌شود. همین مسئله هم به لاغری کمک می‌کند. به خاطر اینکه متابولیسم بدن را بالا برده و با چاقی مفرط نیز مقابله می‌کند. اگر رژیم لاغری دارید و یا نمی‌خواهید چاق شوید از این ادویه در برنامه‌ی غذایی خود بیشتر استفاده کنید.

فلفل سیاه با التهاب‌های بدن که موجب مشکلات زیادی می‌شود مقابله می‌کند.

در واقع ترکیبات فلفل سیاه را جزو ضدالتهاب‌های طبیعی می‌دانند

فلفل سیاه ضدعفونی‌کننده و ضد افسردگی:

فلفل سیاه درعین‌حال ضدعفونی‌کننده، خلط‌آور و حتی محرک جنسی است. این ادویه‌ی پرخاصیت برای مقابله با افسردگی نیز موثر است. به خاطر اینکه باعث افزایش ترشح آندورفین در مغز می‌شود و مانند یک داروی ضدافسردگی طبیعی عمل می‌کند.

فلفل سیاه برای مصرف موضعی

از فلفل سیاه همچنین می‌توان به صورت موضعی استفاده کرد. این فلفل حاوی ترکیبی به نام «پی‌پرین» است که به نظر می‌رسد برای مقابله با بیماری ویتیلیگو (نوعی اختلال در رنگدانه‌های پوستی) موثر بوده و همچنین به عنوان ماساژ عضلانی برای آرامش و کاهش درد استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که اسانس فلفل سیاه باعث افزایش تعریق شده و باعث پاک‌سازی و سم‌زدایی بدن می‌شود. به خاطر اینکه تعریق، سموم بدن را از طریق پوست دفع می‌کند.

فلفل سیاه و خواص گوارشی آن

فلفل باعث تحریک ترشح آنزیم‌های گوارشی و صفراوی می‌شود. باید بدانید که یک غذای حاوی فلفل سیاه خیلی راحت و سریع هضم و جذب بدن می‌شود و سریع‌تر از روده‌ها عبور می‌کند. هندی‌ها فلفل سیاه را «آتش گوارشی» می‌نامند. در کشور هند فلفل سیاه یکی از ادویه‌های پرمصرف و پرطرفدار است و بعد از آن چینی‌ها دومین مشتری غذاهای تند برای هضم راحت غذا هستند.

فلفل سیاه مفید برای روده‌ها

روغن گیاهی فلفل و همچنین دانه‌های آن حاوی مولکولی به نام «پی‌پرین» هستند که روده‌ها را فعال می‌کند به طوری که حرکت آن‌ها را راحت‌تر می‌سازد.

در طب سنتی از ترکیب گیاهان دیگر با فلفل سیاه برای درمان اختلال مربوط به روده مانند تنبلی روده استفاده می‌کردند.

فلفل سیاه منبع آنتی‌ اکسیدان‌ها

پی‌پرینی که در برنامه‌ی غذایی جذب بدن می‌شود همچنین یک آنتی‌اکسیدان خوب محسوب می‌شود. این خاصیت فلفل سیاه با کلسترول بد خون مقابله کرده و آسیب‌های ناشی از آن را کاهش می‌دهد. فلفل همچنین اکسایش و آسیب‌های سلولی ناشی از مصرف زیاد و بیش از اندازه‌ی چربی را کاهش می‌دهد.

فلفل سیاه و خواص ضدالتهابی‌ اش

فلفل سیاه با التهاب‌های بدن که موجب مشکلات زیادی می‌شود مقابله می‌کند. در واقع ترکیبات فلفل سیاه را جزو ضدالتهاب‌های طبیعی می‌دانند.

فلفل سیاه محافظ مغز شما

پی‌پرین موجود در فلفل سیاه همچنین محافظ نرون‌ها یا همان سلول‌های عصبی است و از آسیب آن‌ها پیشگیری می‌کند. بر اساس نتایج پژوهش‌های مختلف این ترکیبات باعث بهبود حافظه نیز می‌شوند.

این هم خواص و مضرات فلفل سیاه از زبان خودش!

زیاده روى در خوردن من باعث افزایش ترشحات معدى است و به همین جهت است که مبتلایان به ناراحتى هاى معدى نباید در خوردن من افراط کنند و استفاده از مقدار کم من براى آنها هم مفید است . گرد کوبیده من حشرات را متفرق مى کند و اگر آنرا در لابلاى پارچه بپاشند بید نمى خورد و از گزند حشرات محفوظ مى ماند. سابقا کچلى را با من معالجه مى کردند. به هضم غذا کمک مى کنم . زهکش بلغم و ضد زهر مى باشم . من مقوى حافظه و اعصاب و مسکن دردهاى عصبى هستم . جویدن دانه من همراه با مویز جهت رفع رطوبات دماغ و معده مفید است . مالیدن میوه من با روغن جهت فلج و بى حسى توصیه شده است .

اگر یک حبه قند را در یک قاشق فلزى قرار داده روى آتش ذوب نمایند و بعد مقدارى گرد فلفل به آن مخلوط کرده گرم گرم در حفره ى دندان هاى کرم خوردگى بریزند درد آن را تسکین داده و از پیشرفت کرم خوردگى جلوگیرى مى کند. مالیدن من به لثه درد دندان را ساکت مى کند.

من بلغم را از بین مى برم و جگر را گرم مى کنم و اشتها را زیاد میکنم . من غذا را نرم و لطیف کرده و اخلاط غلیظ را از بین مى برم من خون غلیظ را سبک مى کنم ، و براى درمان جذام مفید مى باشم . من بادشکن بوده و دل درد را معالجه مى کنم و آروغ ترش را برطرف مى سازم ، حمول دانه من خارج کننده جنین و بعد از جماع مانع باردارى است . و این یکى از هزاران طرق تنظیم خانواده و جلوگیرى از ازدیاد نفوس است . ضماد من بازفت خنازیر را فرو مى برد. و جهت سفیدک ناخن مفید است و با آب پیاز و نمک جهت رویاندن موى گرى ((داءالثعلب )) مفید است ((داءالثعلب ریزش موى سراسرى بدن است که معمولا پس از ابتلا به امراض عفونى ایجاد مى شود)) براى معالجه مسمومین مخصوصا تریاک خورده و عقرب گزیده چنانچه دسترسى به پزشک نداشته باشید بهتر است جوشانده ى مرا مکرر به مسموم بخورانید و بگذارید قى نماید. در گذشته عده اى معتقد بودند که اگر مار گزیده دانه مرا بخورد وتندى آن را حس ننماید زهر در بدن او تاثیر عمیق کرده و معالجه آن آسان نیست ، ولى اگر تندى آنرا حس کند، قابل مداوا و درمان است . مقدار خوراک من حداکثر تا پنج گرم است . من براى اشخاص گرم مزاج خوب نیستم و تولید سر درد مى کنم و سینه را به خس ‍ خس مى اندازم و براى
کبد
ضرر دارم ، و برعکس براى پیران و اشخاص ‍ سرد مزاج مفید مى باشم .

۶-دارفلفل

     ۱ – درمان شب كورى و تقويت قواى بينايى با دارفلفل
شـب كـورى دارنـد يـا چـشـمـانـشـان ضـعـيـف شـده اسـت چـنـانـچـه كـمـى مـيـوه دار فـلفـل را نـرم سـايـيـده و آنرا به تركيبات سرمه كندر، سرمه ميخك و يا هر سرمه طبى ديـگـر اضـافـه نـمايند و در چشم كشند و اين عمل را مدتى ادامه دهند شب كورى و تاريكى چـشـمـانـشـان بـرطـرف خـواهـد شـد . هـمـچـنـيـن خوردن جگر كباب شده بز كه چند دانه دار فلفل در آن گذاشته يا پودر فلفل روى آن پاشيده باشند مفيد و موثر است .
َََ
۲ – رفع سردى و رطوبت معده با دارفلفل
طبيعت دارفلفل گرم و خشك است . از اين رو مصرف آن چه بصورت پودر و چه بصورت دم كرده آب آن به افرادى كه دچار ضعف و رطوبت معده ، بخاطر خوردن غذاهاى سرد و سنگين ، شده اند توصيه مى شود.
۳ – درمان بى اشتهايى با دار فلفل
اسـتـفـاده از دم كـرده دار فـلفـل بـه تـنـهـايـى يـا هـمـراه بـا گـل بـابـونـه داروى مـفيدى جهت درمان بى اشتهايى به شمار مى رود . همچنين خوردن ۲۰ گـرم پـودر دارفـلفـل كـه بـا پـودر بـابـونـه و كـمـى عسل مخلوط شده باشد در روز در رفع بى اشتهايى نافع است .
۴ – تقويت قواى جنسى با دار فلفل
ن دار فلفل به آلت و اطراف آن موجب تحرك بيشتر و رفع ضعف و سستى آن مى گردد و در تـقـويـت شـهـوت بـى نـظـيـر اسـت . خـوردن ايـن روغـن بـا عـسـل نـيـز مـفيد است . همچنين اگر ۲۰ گرم دار فلفل را با ۱۰ گرم خولنجان ، ۱۰ گرم زنـجـفيل ، ۱۰ گرم ميوه زبان گنجشك ، و ۱۰ گرم كندر مخلوط كرده ، نرم ساييده ، ۲۰۰ گـرم عـسـل را نـيـز بـه آن اضـافـه نـمـوده و خـوب بـهـم زده و خـمـيـر حـاصـل را بـه شـكـل حـب هـايـى در آورده و روزى دو حـب ميل كنيد موجب تقويت قواى جنسى مى شود.
۵ – تهيه پادزهر با دارفلفل
اسـتـفـاده از كـمـپـرس و ضـمـاد گـيـاه له شـده دار فـلفـل يـا جـوشـانـده آن بـر مـحـل گـزيـدگـى حـشـرات و جـانـوران گـزنـده بـويـژه عـقـرب مـوجـب تـحـليـل ورم و تـسـكـيـن درد و سـوزش آن مـى گـردد. هـمـچـنـيـن مـاليـدن روغـن دار فلفل به محل گزيدگى در درمان زخم و تسكين درد آن موثر است .
َََ
۶ – رفع بدبويى دهان با دار فلفل
دار فـلفـل گـيـاهـى گـرم و بـسـيـار مـعـطـر اسـت . بـه هـمـيـن دليـل كـفلمه پودر آن در دهان موجب رفع بدبويى دهان و رفع آروغ هاى ترش و بدبوى دسـتـگـاه گـوارشـى بـويـژه مـعـده مـى گـردد . جـهـت اثر بخشى بيشتر بهتر است پودر دارفلفل را با كمى پودر ميخك مخلوط نموده و بكار ببريد.
۷ – تسكين درد مفاصل با دارفلفل
۳۰ گـرم دار فـلفـل را در يـك ليـتـر آب بـجـوشـانـيـد، ابـتـدا مـحـل درد را بـا آب صـاف شـده آن شـسـتـشـو داده و خـوب مـاساژ دهيد، سپس تفاله آنرا بر محل درد گذاشته و بمدت چندين ساعت آنرا با پارچه نخى نازك ببنديد.
۸ – رفع نفخ شكم با دارفلفل
جـهـت رفـع نـفـخ شـكـم و ورم آن ، ۲۰ گـرم دار فلفل را در يك ليتر آب بجوشانيد و آب صـاف شـده آنـرا دو سـاعـت بـعد از نهار يا شام ميل كنيد. همچنين خوردن يك استكان عرق يا پودر دارفلفل همراه با پودر زنيان در رفع نفخ شكم مفيد است .
۹ – رفع بى حسى و فلج عضلات با دار فلفل
مـاليـدن روغن دار فلفل به عضلات فلج و بى حس موجب بالا رفتن سرعت تحرك خون در ايـن عضلات گرديده و در صورت مصرف مداوم موجب رفع بى حسى و درمان فلج عضلات مـى گـردد. هـمـچـنين ضماد و كمپرس جوشانده اين گياه بر روى عضلات بى حس در درمان آنها موثر است .
۱۰ – خواص طبى و مصارف دارويى روغن دار فلفل
مـاليـدن روغن دارفلفل به مفاصل موجب تسكين درد آنها مى گردد. ضماد آن بر قضيب سبب تـحـريـك آن و تـقـويت شهوت و ميل جنسى مى شود. ماليدن آن به عضلات بى حس و فلج مـوجـب رفـع سـستى ، بى حسى و فلج عضلات مى گردد. ماليدن آن به سر و پيشانى ، سـردردى را كـه از باد سرد باشد برطرف مى سازد . ماليدن آن به پهلو، درد كليه و پـهـلو را كـه بـه عـلت سـردى بـاشـد از بـيـن مـى بـرد . چـنـانـچـه بـه دار فـلفل گياه و دارويى ديگر نظير زنجفيل ، جوز هندى و مشك طرا مشيع را در حين تهيه روغن آن اضافه كنيد خواص دارويى و اثرات درمانى آن بيشتر خواهد شد .
َََ

۷-زنجفیل:

زنجبیل یا زنجفیل گیاهی است با نام علمی ZINGIBER OFFICINALE که به نام عمومی GINGER در دنیا مشهور است. از نام های دیگر آن می توان به جربیل و زنزبیل نیز اشاره نمود. البته گونه های دیگری از این گیاه نیز وجود دارد که در ادامه توضیح داده می شود. زنجبیل، گیاهی است چند ساله که دارای ریزوم های غده ای است. ساقه های گیاه به طور عمودی از ریزوم ها خارج شده و در انتها به گل های زرد و زیبا منتهی می شوند. برگ های این گیاه پهن بوده و با غلافی به ساقه های متصل شده اند. قسمت مورد استفاده زنجبیل، بیخ آن است که پس از پژمرده شدن گیاه، آن را از زمین در می آورند و در تشتی چوبی ریخته، به هم اصطکاک می دهند تا پوست روی آن گرفته شود و بعد مغز چوبی آن را خشک می کنند. این گیاه بومی هندوستان است، ولی در نقاط دیگری از جهان از جمله چین نیز وجود دارد. کشت این گیاه در نقاطی مانند جنوب آسیا، آفریقای شمالی، جامائیکا، مکزیک و ژاپن معمول است.

تاریخچه

کاربرد دارویی زنجبیل به هندوچین باز می گردد. نشانه های کاربرد آن در کتب دارویی چین پیدا شده است. در قرن سیزدهم با مشخص شدن خواص آن، مصرفش در آشپزی سراسر اروپا رایج شد. زنجبیل در عطاری های قرون وسطی جایگاه خاصی داشت و از آن برای درمان تهوع و نفخ استفاده می شد.

اثرات درمانی

زنجبیل جزء گیاهان دارویی مهم بوده و دارای خواص متعددی از جمله ضد تهوع، مقوی قلب، ضد لخته شدن خون ، ضد باکتری، آنتی اکسیدان ، ضدسرفه، ضد سموم کبدی، ضد التهاب، ادرارآور، کاهش اسپاسم، محرک سیستم ایمنی، ضد نفخ، افزایش ترشحات روده ای معدی، پایین آورنده یکلسترول خون، محرک گردش خون مغزی و محرک هضم غذا می باشد.

از زنجبیل استفاده های متنوعی می شود. از کاربردهای جدید آن می توان پیشگیری از: تهوع و استفراغ، کم اشتهایی ، بی اشتهایی روانی ، اسپاسم روده، برونشیت، مشکلات روماتیسم را نام برد. در صنعت غذایی هم به عنوان چاشنی استفاده می شود.

در مطالعات آزمایشگاهی مشخص شده است که زنجبیل دارای خاصیت ضد سرطانی می باشد. جینجرول، مهم ترین جزء تشکیل دهنده ی زنجبیل که مسئول ایجاد طعم و مزه در این گیاه می باشد، از رشد سلول های سرطانی مخصوصا سرطان روده بزرگ در انسان جلوگیری می کند.

زنجبیل با افزایش ترشح بزاق دهان و آنزیم های مجرای گوارشی، به هضم و جذب مواد غذایی کمک می کند.

زنجبیل با بیرون راندن مخاط خلطی از ریه ها، به درمان آسم، برونشیت و دیگر مشکلات تنفسی کمک می کند.

زنجبیل نیروبخش، مقوی معده، بادشکن و ضد رقت خون می باشد. درمان کننده یرقان است. اگر پودر آن را روی پوست بدن مالش دهند، آن را تحریک و قرمز می کند. تقویت کننده حافظه، بازکننده کبد و قاطع بلغم است و رطوبات غلیظی که در روی جدار روده و معده چسبیده باشد، از بین می برد. زنجبیل را جهت فلج و ضعف اعصاب تجویز کرده اند. زنجبیل برای درمان اسهال ناشی از مسمومیت غذایی نیز مفید است. تشنگی را برطرف می کند. مخلوط زنجبیل با نبات و کندر را جهت جلوگیری از نفخ میوه های نارس تجویز کرده اند. ضماد زنجبیل جهت گری(داءالثعلب) و فرو بردن ورم سودمند می باشد. اگر زنجبیل را کوبیده و روی آبگوشت بپاشند، درد مفاصل را تسکین می دهد. علاوه بر این مالیدن زنجبیل خشک و آب تازه ی آن برای معالجه رماتیسم نافع است. برای غدد فوق کلیه مفید بوده و ترشح هورمون کورتیزول را از این غدد زیاد می کند و بیشتر خواص زنجبیل به همین دلیل می باشد.

در چین از ریشه و ساقه ی زنجبیل به عنوان آفت کش برای دفع شته و هاگ های قارچ ها استفاده می شود.

با توجه به میزان متغیر اسانس زنجبیل که ارزش دارویی آن مزبوط به آن است، انواعی از زنجبیل که بالاتر از ۵/۱ درصد اسانس داشته باشند ارزش دارویی دارند. بنابراین در صورتی که زنجبیل کهنه باشد و یا به صورت پودر برای مدت طولانی مصرف نشود، کم کم اسانس(رایحه ی) آن کم شده و ارزش دارویی آن کاهش می یابد.

از انواع زنجبیل، انواع هندی، آفریقایی و جامائیکایی دارای ارزش بالا بوده، و نوع ژاپنی از ارزش کمی برخوردار است، طوری که نوع ژاپنی برای استفاده ی دارویی توصیه نمی شود.

مهم ترین ترکیبات شیمیایی

مهم ترین ترکیبات زنجبیل شامل مواد بودار سوزاننده ای است که بیشتر اثرات اصلی آن مربوط به همین مواد است.

ترکیبات اصلی آن شامل: انواع قندها (۵۰ تا ۷۰ درصد)، چربی ها ( ۳ تا ۱۸ درصد)اولئورزین(۴ تا ۵/۷درصد) و ترکیبات سوزاننده (۱ تا ۳ درصد) است.

یک قاشق غذاخوری زنجبیل تازه(۶ گرم) حاوی ۵ کالری، یک گرم کربوهیدرات و مقدار بسیار جزئی چربی، پروتئین و فیبر می باشد.

فرآورده های زنجبیل

فرآورده های مختلفی از زنجبیل در سراسر جهان موجود است که شامل پودر، محلول الکلی، اسانس و عصاره ی تازه ی زنجبیل است. میزان مصرف آن تا سه گرم در روز بلامانع است. البته این میزان ممکن است به صورت ۲ تا ۳ نوبت مصرف شود(مثلاً سه نوبت یک گرمی) و یا به عنوان ضد تهوع می توان یک جا از ۲ گرم آن استفاده کرد.

یک سس حیرت انگیز:

زنجبیل را با روغن زیتون ، فلفل قرمز خشک شده، دارچین، میخک، برگ بو و پیاز مخلوط نماییید تا سُسی لذیذ حاصل شود.

موارد منع مصرف

– در کودکان زیر دو سال نباید استفاده شود.

– مصرف زیاد زنجبیل موجب سوزش سردل می شود.

– افرادی که سنگ کلیه دارند، باید قبل از مصرف زنجبیل حتما با پزشک خود مشورت نمایند.

– اگر داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین و آسپیرین مصرف می کنید، زنجبیل نخورید.

– مصرف زیاد زنجبیل ممکن است با داروهای قلبی و دیابت تداخل نماید.

– مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی باید در حد متعادل باشد.

– مصرف زیاد زنجبیل ممکن است باعث اختلالات سیستم عصبی مرکزی گردد.

زنجبیل شامی

این گیاه با این که از خانواده زنجبیل نیست و در ایران، در اطراف تهران و اراک و سواحل دریای مازندران به طور خودرو به عمل می آید، با این حال در ایران آن را زنجبیل شامی می نامند و اعراب به آن “راسن” می گویند. قسمت مورد استفاده آن ریشه است که همراه با یک ساقه زیرزمینی کوتاه و گوشتدار بوده و بوی آن شبیه بنفشه است واز این نظر شبیه ریشه زنبق است. ریشه آن مقوی، ادرار آور، ضدمیکرب و ضد عفونی کننده قوی است و به همین جهت مسکن گلودرد، برونشیت، گریپ، سیاه سرفه و ناراحتی های ریوی است.

این گیاه از رشد میکروب سل جلوگیری می کند و اشتهای بیماران مبتلا به سل را زیاد می نماید. مقوی معده، روده و کبد است و ریشه آن استفراغ را تسکین می دهد. روی رحم و مجاری تناسلی و ادراری اثرات مفیدی دارد، مخصوصا ترشحات زنانه را برطرف می کند. در موارد قطع عادت ماهانه ویائسگی زودرس آن را تجویز کرده اند. این گیاه عادت ماهیانه دختران را منظم می کند. چون ادرار آور است، در بیماری های کلیه، آب آوردن بافت ها،چاقی ران و باسن و بیماری یرقان تجویز می شود.

ضماد ریشه آن برای درمان عوارض پوستی مانند سودا، ورم پوستی و دانه های جلدی مفید است و برای معالجه نقرس هم توصیه شده است. ریشه آن ضد کرم است. برای معالجه مالیخولیا، وحشت، ترس و اندوه از جوشانده این گیاه استفاده می کنند. کسانی که در رختخواب ادرار می کنند ، بهتر است از جوشانده ریشه این گیاه بنوشند تا دستگاه ادراری آنها تقویت شود. برای بازشدن عادت ماهیانه زنان نیز جوشانده آن مفید است.

مربای زنجبیل شامی با عسل جهت سرفه، تنگی نفس و پاک کردن سینه سودمند است.

ضماد بیخ این گیاه جهت تَرَک کشاله ران و تحلیل ورم ها سودمند است.

زنجبیل سگ

این گیاه هم با این که از خانواده زنجبیل نیست، اما به دلیل اینکه بو و طعم آن شبیه به زنجبیل است، آن را “زنجبیل سگ” و به عربی “زنجبیل الکلب” نامند، چون به محض این که سگ این گیاه را بخورد مسموم می شود. برگ های آن مانند فلفل تند است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ، ساقه و ریشه آن است. در نواحی شمال ایران، بندر گز و نواحی جنوبی می روید. مهم ترین فایده آن، این است که خون را بند می آورد و دانشمندان با مصرف ۳۰ تا ۴۰ قطره از عصاره آن (سه مرتبه در روز) خونریزی های معده، بواسیر و خون رحم را بند آورده اند و به علاوه اثر فوری در جلوگیری از خونریزی های فیبرم رحم و عوارض یائسگی دارد. ادرار آور بوده و برای درمان آب آوردن نسوج، یرقان، رماتیسم و نقرس از آن استفاده می کنند.

ضماد برگ های تازه ی آن برای معالجه دردهای عصبی رماتیسم  و درد کمر مفید است. برای معالجه برفک دهان ، آنژین و زخم بینی تجویز می شود، برای تسکین درد دندان ، پنبه را به شیره این گیاه آغشته کرده و آن را در حفره دندان پوسیدگی بگذارید تا درد آن ساکت شود.

دم کرده ۵ تا ۱۵ گرم این گیاه در یک لیتر آب را می توان برای بند آوردن خونریزی های داخلی به کار برد.

ضماد برگ های تازه این گیاه برای پاک کردن کک مک ، خال ها و لکه های سیاه پوست اثری قوی دارد. ضماد برگ آن از بین برنده ورم های بدن است. این گیاه دارای ویتامین k  است.

۸-اشق :

 این گیاه یک بار میوه می دهد و پس از آن از بین می رود.

قسمت های مورد استفاده: رزین. صمغ این گیاه که از ساقه ها و دمبرگها در اثر نیش حشرات یا بریدگی ایجاد می شود ، در مجاورت هوا خشک شده و پس از جمع آوری مورد استفاده قرار می گیرید. بهترین نوع صمغ ، آنهایی هستند که به صورت کریستالهای صمغی کوچک به رنگ زرد کمرنگ می باشد.

گروه درمانی: خلط آور ، ضد تشنج و محرک

موارد استفاده و خواص: اشق یک داروی گیاهی خلط آور ( اکسپکتورانت) ، ضد تشنج و مرق است که عمدتا برای درمان التهاب برونشیتی ، ناراحتی های تنفسی و اختلالات قاعدگی استفاده می شود . اینگونه مطرح شده است که این دارو برای درمان سرفه های خشک مزمن و طولانی مدت بسیار موثر است . گاهی اوقات این گیاه به همراه یگر گیاهان برای درمان آرتروز و تورم مفاصل استفاده می شود. این گیاه یک دارو در طب سنتی است که برای درمان انواع متفاوتی از ناراحتی، در مناطقی چون آفریقا عربستان و غرب آسیا استفاده می گردد. این گونه ذکر شده است که این دارو دارای خاصیت سقط جنین نیز می باشد و در متون عربی قدیمی به کاربرد این دارو به همین منظور اشاراتی شده است. تنتورهای قوی این گیاه در عطر سازی بکار می رود.

شکل و مقدار مصرف دارو: صمغ پودر شده را در صورت مصرف به صورت دهانی باید در دزهای ۳/۰ تا ۱ پرم و برای سه بار در روز مصرف نمود. در مورد استفاده از تنتور هم دز مناسب شبیه به مصرف دهانی است.

مواد موثره: صمغ اشق دارای ۶۰ تا ۷۰ درصد رزین، حدود ۱۲% صمغ، ۳/۰ تا ۱/۰ درصد اسانس روغنی ( لینالول استات ، سیترونلیل استات، و سسکوئی ترپن ها) . رزین حاوی کومارین Prenylate  شده ( آمورزینال و دورمون A ) است. صمغ از پلی ساکارید های شناخته شده است . علاوه بر این ، حاوی اسید سالسیسلیک و متیل سالسیلات می باشد.

اثرات درمانی: اثرات درمانی این گیاه برای درمان ناراحتی های تنفسی فقط مبتنی بر شواهد سنتی است و مطالعات جدیدی بر روی ان صورت نگرفته است.

وضعیت : این گیاه به عنوان یک گیاه دارویی موثر در طب سنتی و نیز در بسیاری از فارماکوپه های جهان به ثبت رسیده است.